Odpowiednie nawożenie jest konieczne dla uzyskania wysokiej jakości plonów. Coraz częściej jednak w kręgu rozważań pojawia się pytanie: czym można zastąpić nawozy sztuczne? Zużycie nawozów mineralnych można ograniczyć wybierając spośród pozostałych grup, czyli nawozów naturalnych, organicznych, środków mikrobiologicznych czy innych. Każda z grup nawozów ma swoje wady i zalety, jednak nawozy naturalne są coraz częściej rekomendowane ze względu na ich właściwości. Warto zatem wiedzieć, dlaczego są najlepszym rozwiązaniem oraz jakimi nawozami naturalnymi można zastąpić nawozy sztuczne.
Naturalne zamienniki nawozów sztucznych – zalety
Nawozy naturalne są bezpieczną alternatywą nawozów syntetycznych. Dlaczego? Nawozy sztuczne często już na etapie ich produkcji przyczyniają się do pogorszenia stanu środowiska naturalnego, w tym nadmiernego zasolenia gleby i zanieczyszczenia wód. Poza tym, stosowanie nawozów sztucznych nie zawsze jest bezpieczne dla roślin. Z tych względów biologizacja i rolnictwo ekologiczne cieszą się coraz większym zainteresowaniem. Zmiana sposobu nawożenia roślin na naturalny niesie zatem wiele korzyści zarówno dla środowiska, jak i uprawianych roślin. Do największych zalet zamienników nawozów sztucznych możemy zaliczyć:
- ochronę środowiska naturalnego – nawozy naturalne nie szkodzą ani roślinom, ani owadom czy zwierzętom; nie powodują także zanieczyszczenia gleb i wody;
- pozytywny wpływ na jakość gleby – zastąpienie nawozów sztucznych naturalnymi wzbogaca glebę w materię organiczną oraz poprawia jej strukturę;
- bezpieczeństwo stosowania dla człowieka – nawozy naturalne nie powodują oparzeń, podrażnień skóry i innych dolegliwości, które mogą być wywoływane przez nawozy mineralne;
- bogactwo w składniki cenne dla roślin – w nawozach naturalnych znajdują się makro- i mikroelementy, a także witaminy, enzymy i inne związki, których nie zawierają nawozy syntetyczne;
- stosowanie nawozów naturalnych jest ekonomiczne, gdyż są one dostępne w bardziej korzystnych cenach niż nawozy sztuczne.
Czym zastąpić nawozy sztuczne? Naturalne zamienniki
Nawozy pozyskiwane ze źródeł naturalnych są w pełni ekologiczne, tanie i łatwo dostępne. Co można stosować zamiast nawozów sztucznych i czym najlepiej je zastąpić? Do naturalnych zamienników należą między innymi:
- kompost – to nawóz organiczny powstały z resztek roślin (trawa, liście) lub odpadów z kuchni (obierki po warzywach i owocach, fusy od herbaty), bogaty w substancje mineralne oraz związki organiczne korzystne dla gleby i roślin;
- obornik – nawóz powstający najczęściej z odchodów krów (lub innych zwierząt), bogaty w azot, wzbogacający glebę w substancje pokarmowe, próchnicę i mikroorganizmy;
- biohumus – nawóz naturalny w formie płynnej, powstający przy udziale dżdżownic, które przerabiają kompost, torf i obornik, a następnie go wydalają. Biohumus jest bogaty w składniki pokarmowe i może być stosowany do wszystkich typów roślin;
- nawozy zielone – są to nasiona roślin wysiewane do gleby, a kiedy wykiełkują, zostają zaorane wraz z glebą, gdzie ulegają rozkładowi. Zielony nawóz dostarcza glebie próchnicy i niezbędnych składników mineralnych, co daje lepsze warunki dla kolejnych upraw.
Koncentrując się na zamiennikach nawozów sztucznych nie sposób także pominąć biologizacji, wpływającej na podniesienie żyzności gleby i poprawę jej właściwości biologicznych, fizyko-chemicznych oraz fizycznych. Do korzyści certyfikacji biologizacji rolnictwa regeneratywnego należy niewątpliwie zmniejszenie emisyjności CO2 w gospodarstwie czy możliwości pozyskania dodatkowych funduszy. Produkcja żywności nie wpływa negatywnie na środowisko, gleba jest żyzna i zdrowa, a plony wysokie (przy niższych kosztach produkcji).
Naturalne zamienniki nawozów sztucznych zawierają dużo substancji organicznych i próchnicy i są zdecydowanie korzystniejsze dla upraw, mimo, że na efekty ich działania trzeba poczekać dłużej niż ma to miejsce w przypadku nawozów mineralnych. Niewątpliwie jednak warto je stosować zarówno w przydomowych ogródkach, jak i większych gospodarstwach rolnych.
