Podstawową, znaną od wielu lat praktyką w rolnictwie jest stosowanie urozmaiconego płodozmianu. Zwiększenie różnorodności roślinnej poprzez uprawę różnorodnych gatunków i odmian roślin przeciwdziała zmęczeniu gleby i wspiera jej regenerację. Co ważne, różne gatunki roślin reagują inaczej na te same patogeny. Eliminacja monokultur zapobiega więc nadmiernemu rozprzestrzenianiu się szkodników i zwiększa odporność upraw na choroby.
Duży wpływ na rolnictwo ma również różnorodność gatunkowa ssaków, ptaków, owadów, drzew, krzewów oraz traw i ziół. Aż 85% z 264 roślin uprawianych w Europie wymaga wsparcia owadów zapylających, aby móc wydać plon. Bez efektywnego zapylania krzyżowego przez zapylacze rolnictwo będzie musiało zrezygnować z uprawy około 50 gatunków roślin polowych, takich jak: odmiany mieszańcowe rzepaku, gryki, grochu siewnego, peluszki, seradeli, esparcety, fasoli, łubinu żółtego, lucerny, słonecznika, prosa, gorczycy, lnu, koniczyny, soi. Bez pomocy zapylaczy rolnictwu pozostanie uprawa roślin wiatropylnych i samopylnych, a to oznacza ogromne monokultury roślin zbożowych i okopowych. Warto zaznaczyć, że drapieżne ptaki i owady to naturalni wrogowie wielu szkodników. Ich obecność zapewnia biologiczną kontrolę insektów i pozwala na ograniczenie stosowania środków chemicznych. Organizmy zwierzęce żyjące w glebie, takie jak pierwotniaki, nicienie i dżdżownice, są równie ważne. Przede wszystkim, odżywiają się martwą materią organiczną (resztkami roślin i zwierząt) przekształcając ją do prostszych związków budujących próchnicę. W ten sposób biorą udział w procesie obiegu składników odżywczych w glebie. Ponadto, przemieszczając się w poszukiwaniu pożywienia powodują spulchnianie gleby, co korzystnie wpływa na jej strukturę i dostępność tlenu dla korzeni roślin. Ostatnią grupą organizmów tworzących bioróżnorodność krajobrazu rolniczego są mikroorganizmy, czyli bakterie, grzyby i promieniowce. Trudno jest je zauważyć, jeszcze trudniej jest zmierzyć ich liczebność i aktywność, ale jedno łatwo sobie wyobrazić – uprawa roślin nie mogłaby istnieć bez ich udziału. Na różnorodność mikroorganizmów w glebie można spojrzeć z dwóch punktów widzenia: ile różnych gatunków i rodzajów ją zamieszkuje, albo jak wiele różnych zadań one tam wykonują. To drugie nazywamy różnorodnością funkcjonalną. Coraz częściej w prowadzonych badaniach wskazuje się, że to właśnie różnorodność funkcjonalna ma ogromny wpływ na sprawne działanie ekosystemu glebowego. Mikroorganizmy przyczyniają się do rozkładu materii organicznej i dostarczania składników odżywczych roślinom. Ponadto, duża ilość różnych mikroorganizmów zapewnia naturalną konkurencję o pożywienie i miejsce do życia, dzięki czemu potencjalnie szkodliwe organizmy są trzymane w ryzach.
Nie ulega wątpliwości, że bez bioróżnorodności produkcja rolna nie będzie optymalnie efektywna. Dlatego pomimo intensywnej ingerencji człowieka w środowisko naturalne w celu maksymalizacji plonów, warto patrzeć na obecne w krajobrazie rolniczym elementy nie użytkowane rolniczo, takie jak:
- różnego typu zadrzewienia śródpolne (zagajniki śródpolne, zadrzewienia liniowe, żywopłoty),
- rowy i zbiorniki wodne
- strefy buforowe
- siedliska, miedze, pobocza
jak na swojego rodzaju wyspy, ostoje dzikich gatunków flory i fauny, niezbędnych dla poprawy
bioróżnorodności, regulacji występowania szkodników i organizmów pożytecznych, jakości gleb, wód, warunków wzrostu roślin oraz odporności gospodarstwa na zmienne warunki środowiska.
